Bao bì vào năm 2026 không chỉ dùng để chứa đựng, mà còn là một công cụ chiến lược truyền tải giá trị thương hiệu, đảm bảo tuân thủ quy định và xây dựng niềm tin với người tiêu dùng. Đứng trước những thay đổi trong nhu cầu, nhận thức và các quy định mới, trọng tâm đã chuyển dịch mạnh mẽ sang tính bền vững, minh bạch và đổi mới. Dưới đây là sáu xu hướng quan trọng sẽ định hình năm tới. 

1. Tuân thủ là mục tiêu hàng đầu

Việc tuân thủ giờ đây là yếu tố hàng đầu thúc đẩy các thiết kế, không còn là sự lựa chọn. Đối với thị trường Úc, Nhãn Tái chế Australasian (Australasian Recycling Label) đang được cải tiến và các thương hiệu, nhãn hàng phải loại bỏ thông điệp "Return to Store" đối với nhựa mềm. Điều này có nghĩa là thông tin trên bao bì phải chính xác, minh bạch và phù hợp với các hạ tầng, quy trình thu gom hiện hành.

Hoa Kỳ là thị trường không có luật liên bang dành cho bao bì, mỗi tiểu bang sẽ có những quy định riêng phù hợp với hạ tầng địa phương. Gần đây nhất, bang California đã ban hành chính thức SB 343 quy định rõ về việc cấm sử dụng biểu tượng tam giác mũi tên ngụ ý có thể tái chế hoặc các tuyên bố “recyclable” trên bao bì được bán vào thị trường California. Biểu tượng tam giác mũi tên hoặc những tuyên bố này chỉ được dùng trong trường hợp bao bì đáp ứng được những yêu cầu cụ thể về việc thu gom, phân loại, thiết kế và tính an toàn.

Nguồn: Association of Plastic Recyclers

Ngoài ra, chính phủ các nước cũng đã đặt ra các mục tiêu về tỷ lệ tái chế và giảm thiểu rác thải bao bì. Đây cũng là một trong những yếu tố chính thúc đẩy xây dựng các tiêu chuẩn quốc gia về thiết kế, các sáng kiến cải thiện khả năng tái chế của bao bì. Các khuôn khổ này sẽ đặt ra các thông số rõ ràng về những gì có thể và không thể được tái chế. Đối với các nhãn hàng, điều này có nghĩa là bao bì phải được thiết kế để có thể tái chế ngay từ đầu, không phải được cải tiến sau này.

Việc tuân thủ các quy định về bao bì đồng nghĩa với việc chuẩn bị cho các chương trình, trách nhiệm khác nhau cho từng thị trường kinh doanh. Việt Nam và nhiều thị trường quốc tế đã đưa ra quy định về Trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR) và sẽ sớm được áp dụng chính thức. Điểm khác biệt giữa phí EPR của Việt Nam và các quốc gia khác nằm ở khoản phí điều chỉnh sinh thái (eco-modulation fees). Bao bì có thể tái chế, được thiết kế tốt sẽ được hưởng mức phí thấp hơn, trong khi các loại nhựa có vấn đề như PVC, polystyrene hoặc trong bao bì có PFAS sẽ phải chịu mức phí cao hơn.

Do đó, một bao bì tuân thủ không còn là tùy chọn nữa, mà là nền tảng cho hoạt động kinh doanh và được xem là lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp. 

2. Mã vạch thông minh và Hộ chiếu sản phẩm kỹ thuật số

Công nghệ đang biến bao bì thành một kênh truyền thông. Ngành bán lẻ toàn cầu đang chuẩn bị cho việc chuyển đổi từ mã EAN truyền thống sang mã QR/2D. Vào năm 2026, mã thông minh sẽ chuyển từ tùy chọn sang thiết yếu tại một số thị trường quốc tế.

Đối với các thương hiệu Úc, điều này đồng nghĩa với việc bổ sung mã QR hoặc mã Data Matrix kết nối với các tiêu chuẩn Liên Kết Kỹ Thuật Số GS1. Những mã này có thể chứa nhiều thông tin hơn mã vạch tiêu chuẩn, từ nguồn gốc sản phẩm và khả năng truy xuất nguồn gốc lô hàng đến hạn sử dụng và hướng dẫn thu hồi. Chúng cũng có thể khơi nguồn cho câu chuyện thương hiệu, cho phép người tiêu dùng quét và truy cập nguồn nguyên liệu, chứng nhận bền vững hoặc hướng dẫn sử dụng.

Nhìn xa hơn, việc Châu Âu giới thiệu Hộ Chiếu Sản Phẩm Kỹ Thuật Số (EU’s Digital Product Passport – DPP) sẽ ảnh hưởng đến thị trường toàn cầu. Các thương hiệu hướng đến xuất khẩu trong lĩnh vực thực phẩm, mỹ phẩm và thực phẩm bổ sung sẽ cần chứng minh tính minh bạch của chuỗi cung ứng, khả năng tái chế và thành phần vật liệu. Việc sớm áp dụng mã QR/2D vào năm 2026 sẽ chuẩn bị cho các thương hiệu trước sự thay đổi này và mang lại cho người tiêu dùng sự tự tin mà họ ngày càng tìm kiếm.

3. Bao bì đơn vật liệu

Các loại vật liệu nhiều lớp và vật liệu hỗn hợp đã thống trị ngành bao bì trong nhiều thập kỷ, nhưng chúng ngày càng khó tái chế. Năm 2026, bao bì có sự chuyển dịch rõ ràng từ cấu trúc đa vật liệu sang các cấu trúc đơn vật liệu nhằm tăng khả năng tái chế, cải thiện chất lượng của nhựa tái chế. 

4. Chương trình nạp lại (refill) và tái sử dụng (reuse)

Một số người tiêu dùng không còn hài lòng với bao bì dùng một lần, đặc biệt là trong mỹ phẩm và thực phẩm bổ sung cao cấp. Các loại bao bì với tuổi thọ và độ bền được gia tăng cho phép nhãn hàng và người tiêu dùng có thể tái sử dụng hoặc đổ đầy lại, giúp giảm tổng lượng vật liệu mới cần sử dụng. 

5. Hàm lượng tái chế và yêu cầu kỹ thuật

Nhựa tái chế sau tiêu dùng (Post-consumer recycled resin – PCR) hiện nay là một trong những xu hướng và yêu cầu đối với bao bì trên toàn cầu. Thị trường châu Âu đã ban hành Quy định về Bao bì và Chất thải Bao bì (PPWR) đặt ra yêu cầu bắt buộc sử dụng tỷ lệ nhựa PCR nhất định trong cấu trúc bao bì theo từng giai đoạn cụ thể.

Đối với những sản phẩm nhạy cảm như thực phẩm, thực phẩm bổ sung, dược phẩm, … nguồn nguyên liệu nhựa PCR sử dụng cần phải được đảm bảo chất lượng về mặt an toàn vệ sinh thực phẩm. Do vậy, đây là một thách thức rất lớn đối với nhà sản xuất bao bì do nguồn cung hạn chế. Ngoài ra, chi phí cho nguồn cung ứng nhựa tái chế PCR được chứng nhận sẽ cao hơn nhựa nguyên sinh, nhưng các nhãn hàng vẫn phải ưu tiên giải pháp này do áp lực pháp lý, nhu cầu của người tiêu dùng, … 

6. Tối ưu hoá khối lượng

Việc tối ưu hoá thiết kế bao bì theo hướng giảm độ dày, giảm khối lượng mà không ảnh hưởng đến độ bền hoặc khả năng bảo quản, chứa đựng cũng đang được quan tâm. Giải pháp này ngoài tiết giảm được lượng nguyên vật liệu sử dụng, còn giúp giảm lượng phát thải, chi phí vận chuyển, cải thiện hiệu quả chuỗi cung ứng.

Lời kết

Bước sang năm 2026, xu hướng bao bì tiếp tục được định hình bởi làn sóng quy định mới được ban hành và triển khai mạnh mẽ trong giai đoạn 2024–2025, với trọng tâm là tăng tính bền vững, khả năng tái chế và phù hợp mô hình kinh tế tuần hoàn. Song song đó, yêu cầu minh bạch – truy xuất nguồn gốc, thông qua các giải pháp kỹ thuật số, đang trở thành tiêu chí thiết yếu trong thiết kế bao bì hiện đại. Điều này không chỉ thúc đẩy doanh nghiệp đổi mới công nghệ mà còn mở ra cơ hội tạo dựng chuỗi giá trị bao bì xanh, thông minh và có trách nhiệm hơn đối với thị trường toàn cầu.

Phòng Nghiên cứu – Phát triển